TÜRKİYE’DE HENTBOL

Danimarkalı beden eğitimi öğretmeni Holger Nielsen 1848’de Ortrup’daki okulunda kuralları ve metotları belirlenmiş ve adına Handball spiel dediği bir oyunun oynanmasına izin verilmiştir. 1915-1917 yılları arasında Berlinli spor okulu müdürü olan Max Heiser bu oyunun gerçek yapısını düşünen ve kuran ilk kişi oldu.
Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi 30’ar dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950’lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Günümüz hentbolunda takım kadroları 16 kişi olup 7 saha oyuncusu 9 adet yedek oyuncu şeklindedir. Oyun 2 hakemle yönetilir.
Günümüzde oynanan modern hentbolun temelleri 1920’lerde Almanya, Danimarka ve İsveç’te oynanan el topuna dayanır. 1936 ve 1952 Olimpiyatlarında gösteri amacıyla yer alan hentbol, 1972 Olimpiyatlarında resmi olarak yer almıştır.
Türkiye’de hentbol ilk kez İstanbul’da 1927-1938 yılları arasında açık alan hentbolu olarak başlamıştır. Öncülüğünü Almanya’da öğrenim yapan ve beden eğitimi öğretmeni kökenli Hüsamettin Güreli, Zeki Gökışık, Nafi Tağman, askeri okullarda yapmışlardır. Bu askeri okulların yanı sıra Gazi Eğitim Enstitüsü Beden eğitimi bölümünde de bazı kurallar tespit edilerek futbol sahalarında “el topu” adı altında hentbolun yaşatılmasına katkıda bulunmuş. Ülkemizde ilk resmi saha el topu oyun kuralları 1934 yılında Türkiye İdman Cemiyeti ittifakı tarafından yayımlanmıştır. Ülkemizde ilk resmi açık alan hentbol maçı 1938 yılında oynanmıştır.
İlk Federasyon Başkanı olan Sayın Vedat Abut kısa bir süre görev yaptıktan sonar Başkanlığı Sayın Fail Gökay’a devretmiştir. 1958 yılında, Hentbol Federasyonu Başkanı Sayın Vahit Çolakoğlu’nun çabaları ile “Voleybol El Topu” adı altında Türk Hentbolu yeni bir kimlik kazanmıştır. Vahit Çolakoğlu’nun görev süresi içinde Kulüp takımları arasında açık alan hentbol müsabakaları gerçekleştirilmiştir. Söz konusu kulüp takımları, Harbokulu, Jandarmagücü, Ziraat Gençlik, Maltepe, Emniyet, Anıtspor, Pınarspor ve Doğuspor’dur. Yapılan müsabakalar sonunda her yılsonunda hemen hemen her yıl Harbokulu şampiyon olmuştur.
1945 yılı ve sonrasındaki okullarda bayanlar arası 2x15 dakika süreli iki devreli salon hentbolü maçları yapılmıştır.
Ülkemizdeki salon hentbolu ile ilgili ilk ciddi çalışmalar 1974-1975 yıllarına dayanmaktadır. 1975 yılında, Gazi Eğitim Enstitüsü ve Ankara Spor Akademisi öğretim üyesi Yaşar Sevim tarafından salon hentbolu kuralları derlenerek ilk kez bir kitap halinde yayımlandı. 
Dönemin Gençlik ve Spor Bakanı Ali Şevki Erek ve Beden Terbiyesi Genel Müdürü merhum Talat Akgül’ün gayretleriyle 4 Şubat 1976 yılında 22. Federasyon olarak Hentbol Federasyonu kurulmuştur.
Federasyon Başkanlığı görevine Almanya Köln Spor Akademisinde 4 yıl süre ile hentbol, basketbol, futbol, voleybol, antrenman bilgisi konularında ihtisas öğrenimi gören Yaşar Sevim getirildi. 
Türkiye Hentbol Federasyonunun kurulması ile başlanan çalışmaların önemli ayaklarından biri olarak 1977 yılından itibaren üniversitelerin (Anadoluhisarı, 9 Eylül ve Manisa) Beden Eğitimi ve Spor Bölümlerinde hentbol bilim dalı kurulmuş ve zaman içinde diğer eğitim kurumlarının müfredat programları kapsamına da alınmıştır. Ankara 19 Mayıs, İstanbul ve Manisa Spor Akademilerinde hentbol temel ders ve ihtisas dersi olarak yer almıştır.
Tabanını okulların oluşturduğu bu spor daha sonraları M.T.A. Beşiktaş, İstanbul Bankası Yenişehir, İ.T.Ü. Kolej, Arçelik, Simtel, Taçspor, Çukobirlik, Hacettepe, Karşıyaka, İzmirspor, Etispor, Eskişehir Kılıçoğlu Toprakspor, Pertevniyal ve isimlerini sayamayacağımız Konya, Adana, Eskişehir, Mersin, Trabzon, Rize, Bursa gibi illerimizdeki kulüplerimizin desteği ile daha da yaygınlaşmış ve gelişmiştir.
15-25 Temmuz 1978 tarihleri arasında, Bursa’da değişik bölgelerden seçilen 26 sporcu ile ilk A-Milli Erkek Takım Kampı gerçekleştirildi.
A Milli Hentbol Bayan Takımımız, ilk uluslararası müsabakasını 08.12.1983 tarihinde, Bulgaristan’ın Haskova şehrinde Bulgaristan Milli Takımı ile yapmış ve 28-12 skorla yenilmiştir. 
1992 yılında, İzmir’de gerçekleştirilen ve Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan’ın iştirak ettiği Balkan Şampiyonası sonunda Genç Milli Hentbol Erkek Takımımız Balkan Şampiyon olmuştur.
Şu anda milli takımlar olarak Avrupa Şampiyonları grup müsabakalarında kadın ve erkek olarak yer almaktayız. 2014-2015 sezonunda kulüpler bazında Beşiktaş erkek takımı Şampiyonlar ligi 6’lı 4 grubun birinde yer almıştır.

Güler YAY/Hentbol Antrenörü